Sectorfocus: overnames binnen de kinderopvang
De kinderopvangbranche is een interessante markt voor investeerders. Wat komt er kijken bij een bedrijfsovername? En: waarom is het belangrijk om op tijd te beginnen met het verkoopklaar maken van uw onderneming? ‘U krijgt maar één kans om het bedrijf succesvol te verkopen.’
Overnames in de kinderopvang
Johan Bosters uit Bergen op Zoom zette zijn onderneming in 2021 in de etalage. ‘Vanaf 2000 ben ik actief als ondernemer in de kinderopvang. Sindsdien heb ik alles wel zo’n - beetje gezien en meegemaakt: enorme groei en zakelijk succes – op een gegeven moment runde ik 26 kinderopvanglocaties in de regio West-Brabant – maar ook een faillissement en diverse economische crises. Na ruim 20 jaar voelde het voor mij als een natuurlijk moment om het bedrijf te verkopen. Het getij is gunstig; er zijn momenteel veel kopers actief die een goede prijs willen betalen. Maar ook de levensfase waarin ik als vroege vijftiger zit, speelde mee. Ik krijg nog altijd energie van het bouwen aan een organisatie, maar had geen zin meer in de dagelijkse operationele leiding.’
Het overnametraject, de verkoop van de twee door Bosters geleide kindercentra – Le Garage in Bergen op Zoom en De Blokkentrein in Roosendaal - aan het Duitse Stepkids, werd begeleid door David Linders en Kiki Jacobs van Rembrandt M&A. De (deels gesubsidieerde) kinderopvangmarkt is voor veel investeerders interessant, ziet Linders. ‘Zeker in economisch onzekere tijden bieden kinderopvangcentra een stabiele inkomstenstroom, tegen relatief weinig risico.
Na ruim 20 jaar voelde het voor mij als een natuurlijk moment om het bedrijf te verkopen.
Interessante markt
Alle grote partijen in de branche zijn inmiddels in handen van een investeringsmaatschappij, en nog altijd vinden er veel transacties plaats.’ Over investeringsmaatschappijen bestaan nog altijd behoorlijk wat vooroordelen, merkt Linders. ‘Het dominante beeld is toch nog altijd dat van een investeerder die meteen gaat saneren. De praktijk leert dat dat lang niet altijd zo is, integendeel. Er zijn ook genoeg bedrijven die – net als Stepkids – simpelweg hun footprint in een bepaalde regio of in het buitenland willen vergroten en die op zoek zijn naar mooie bedrijven om die groeiambitie mee vorm te geven.’
Continuïteit
Ook Bosters wilde zijn bedrijf per se verkopen aan een partij die de continuïteit voor de zestig medewerkers zou borgen. Na een waardebepaling en het opstellen van een informatiememorandum, meldden zich bij Rembrandt meerdere geïnteresseerde kopers. Na een eerste gespreksronde bleven drie potentiële kandidaten over, vertelt Bosters. ‘De biedingen van deze drie partijen lagen in dezelfde range. Daarmee werden de persoonlijke klik en de “zachte” voorwaarden van de transactie nog belangrijker.
Bij de mensen van Stepkids had ik wat dat betreft meteen een goed gevoel; ze boden de garantie dat de huidige organisatie zo veel mogelijk intact zou blijven. Je verkoopt je medewerkers uiteindelijk toch mee, daar wil je goed voor zorgen. Maar ook voor mij persoonlijk zagen ze nog een rol weggelegd in de toekomst. Namens Plek voor Kinderen, de Nederlandse dochteronderneming van Stepkids, werk ik momenteel als directeur Business Development mee aan de verdere uitbouw van het bedrijf in Nederland. Ik heb kortom niet meer de druk van de dagelijkse operationele leiding en dat bevalt erg goed.’
Begin op tijd.
De verkoop van het bedrijf van Bosters is een goed voorbeeld van hoe een overname in de kinderopvang kan uitpakken, schetst Kiki Jacobs. ‘Zorg er wel voor dat je op tijd begint met nadenken over de toekomst van je bedrijf en dat je op tijd begint met het verkoopklaar maken ervan.’ Daarbij gaat het volgens Kiki bijvoorbeeld om het opvolgingsvraagstuk. ‘Aan welk type koper wil je je bedrijf verkopen? En in hoeverre wil je na de verkoop zelf nog betrokken blijven bij de onderneming? Dat zijn belangrijke vragen om op tijd bij stil te staan.
Financiële vraagstukken
Maar ook allerlei financiële, fiscale en juridische zaken breng je bij voorkeur op orde vóórdat je een overnametraject ingaat. Denk bijvoorbeeld na over de hoogte van de managementvergoeding en verbeter je werkkapitaal, bijvoorbeeld door de standaard betalingstermijn aan te passen. Dit soort zaken maakt je aantrekkelijker voor mogelijke kopers.
Denk ook na over de best passende fiscale structuur en zorg ervoor dat alle cijfers op orde zijn.’ Ook kan het nooit kwaad om een externe overnamespecialist alvast naar je bedrijf te laten kijken tijdens een zogenoemd vendor due diligence-onderzoek, vult Linders aan. ‘Een externe partij kijkt naar je onderneming door de bril van een mogelijke koper en ziet veel beter waar zich nog eventuele witte plekken bevinden. Dat scheelt enorm als een potentiële koper lastige vragen gaat stellen.’
Een externe partij ziet veel beter waar zich nog eventuele blinde plekken bevinden.
Persoonlijke klik
Bosters kijkt terug op een succesvol overnametraject, al merkte hij dat het echte werk pas begon na de initiële onderhandelingsfase. ‘Uit het boekenonderzoek (due diligence) komen vaak nog tal van aanvullende vragen en correcties naar voren, wat vaak weer leidt tot een bijstelling van het bod. Dat gebeurde bij ons ook. Op dat moment is het fijn dat je je zaken al zo veel mogelijk op orde gebracht hebt en dat je een adviseur naast je hebt staan die voor je door het vuur gaat. Hierin voldeed Rembrandt aan alle verwachtingen.’
Sowieso is de persoonlijke klik ook hier enorm belangrijk. ‘Tijdens een verkooptraject werk je als ondernemer doorgaans minimaal zes maanden intensief samen met een overnameadviseur. Zoek dus vooral een adviseur die niet alleen kennis van zaken heeft, maar bij wie je ook gewoon een goed gevoel hebt. Want uiteindelijk doe je het samen. En vergeet niet: je krijgt maar één kans om je bedrijf succesvol te verkopen.'