Bedrijfsoverdracht: waarom een goede voorbereiding essentieel is bij de verkoop van je bedrijf

Het is 2017 wanneer MetroPolder het levenslicht ziet. Het bedrijf wordt opgericht omdat de kans levensgroot is dat complete steden als gevolg van klimaatverandering tegen 2050 zonder water komen te zitten. Samen met een aantal medepioniers ontwikkelde Friso een techniek om regenwater op platte daken op te vangen en herbruikbaar te maken voor koeling, recycling en irrigatie.
Dit knappe staaltje waterbeheer wordt niet alleen in Nederland met groot applaus ontvangen. "Vooral de oostkust van Amerika was zeer ontvankelijk voor ons concept”, blikt Klapwijk terug. "Na onze pitch tijdens het World Economic Forum gingen er over de hele wereld deuren voor ons open. Ons team bestond echter uit slechts zeven personen en dus hadden we een investeerder/partner met een minderheidsbelang nodig om te kunnen groeien.”
Die partner vond hij uiteindelijk in Wavin, een Nederlands bedrijf dat oplossingen levert op het gebied van veilige distributie van drinkwater en gas, maar bijvoorbeeld ook zorgdraagt voor duurzaam beheer van afvalwater, energie-efficiënte verwarming en industriële toepassingen.
"Omdat Wavin regenwater als hulpbron ziet en niet als probleem, hadden we een 100 procent match met ze. Toch zou onze techniek slechts één van de vele oplossingen zijn die Wavin haar klanten biedt waardoor het niet logisch was dat zij als minipartner naast ons zouden komen te staan. Het moest juist andersom. Via een volledige bedrijfsovername zou ik voor Wavin gaan werken.”
Wil je het overdragen aan de kinderen of juist verkopen? Daar moet je de bedrijfsvoering op inrichten.
"Ik haalde op dat moment nog veel plezier uit het ondernemen en dus had ik een mentale stap te zetten. Het bedrijf was ook nog niet verkoopklaar, dus in die zin kwam dit plan eigenlijk ook te vroeg. Als ik naar de ondernemers om mij heen kijk, zie ik dat veel van hen goed weten waarom zij hun bedrijf zijn gestart, maar eigenlijk geen idee hebben hoe ze ermee willen eindigen. Wil je het overdragen aan de kinderen of juist verkopen? Daar moet je de bedrijfsvoering op inrichten.”
Klapwijk geeft aan zelf ook niet eerder over dit vraagstuk na te hebben gedacht. "Had ik dit wel gedaan, dan was de due dilligence (boekenonderzoek door de kopende partij) bijvoorbeeld niet zo confronterend geweest. Achteraf had ik veel meer vanuit de koper moeten denken. Net zoals dat je jezelf op tijd de vraag moet stellen waarom je jouw bedrijf wil verkopen. Is het om er zoveel mogelijk geld aan over te houden of omdat het in de handen van de volgende eigenaar gewoon beter af is? In mijn geval was het dat laatste."
Dit artikel is opgesteld in samenwerking met De Ondernemer en Rabobank. In de serie 'De Ondernemer Live' komen verschillende onderwerpen aan bod, waaronder het thema bedrijfsoverdracht. Wilt u het hele interview nog eens terugkijken?
Ga naar De OndernemerDavid Linders is projectleider bij Rembrandt M&A en zegt ervaringen als die van Klapwijk regelmatig bij klanten tegen te komen. Hij hamert er dan ook op dat een verkoopproces een uitgebreide voorbereidingsfase nodig heeft om te kunnen slagen.
"Uit het verhaal van Friso blijkt dat hij niet echt de tijd had om een degelijke voorbereiding te treffen. Het algemeen advies luidt dat ondernemers zich vooral niet onder druk moeten laten zetten door de kopende partij. Hij heeft ook helemaal gelijk wanneer hij zegt dat je moet nadenken over de weg die je met je bedrijf wilt bewandelen om daar vervolgens ook echt naar te handelen.”
Is het om er zoveel mogelijk geld aan over te houden of omdat het in de handen van de volgende eigenaar gewoon beter af is?
"Rembrandt M&A ondersteunt ondernemers bij de voorbereiding op eventuele verkoop van hun bedrijf. We vragen door op de financiële gegevens, om later bij de due dilligence goed beslagen ten ijs te komen. Er zijn veel zaken waarmee je een paar jaar vóór de start van het verkoopproces al aan de slag kan. Ga eens na welke medewerker (een deel van) jouw takenpakket kan overnemen. Zo ziet de koper dat de onderneming niet enkel van jou afhankelijk is en verkort je de overdrachtstermijn.”
David noemt het bereiken van een bepaalde leeftijd als een interne factor. Net zoals het ontbreken van opvolging dat is. Daarnaast ziet de projectleider dat zijn klanten ook in beweging zijn gekomen omdat zij de liefde voor het ondernemen zijn verloren. Dit als gevolg van toenemende personeelsvraagstukken, administratie en ingewikkelde wet- en regelgeving die met groei gepaard gaan.
Ondernemers zijn vaak proactieve mensen. Toon die eigenschap dus ook als het gaat om de verkoop van je bedrijf.
"Heb je het over externe factoren die de verkoop van je bedrijf in de kaart kunnen spelen, denk dan aan markten waarin investeringsmaatschappijen met een buy-and-build strategy actief zijn. Hierbij worden meerdere bedrijven overgenomen en samengevoegd tot één grotere onderneming. Deze maatschappijen willen groeien en zijn dan bereid om hogere prijzen te betalen. Draai je al meerdere jaren goede cijfers, dan kan dat natuurlijk ook een aanleiding zijn om over te gaan tot verkoop.”
"Ondernemers zijn vaak proactieve mensen”, besluit Linders. "Toon die eigenschap dus ook als het gaat om de verkoop van je bedrijf. Wacht niet tot er iemand op je deur klopt, maar ga zelf de markt op. Sommigen verkopen hun zaak nadat zij er wel twintig of dertig jaar lang aan hebben gebouwd. Hoe fijn is het dan om een koper te vinden die de waarde ervan ziet en maar wat blij is om het over te nemen?”